دلیل اهمیت و فضیلت ماه ربیع
شب اول ربیع الاول
این شب به نام «لیله المبیت» مزین است. در این شب یک حادثه مهم تاریخی واقع شده است در سال سیزدهم بعثت، رسول خدا (ص) از مکه به قصد هجرت به سوی مدینه، از شهر خارج شد و در «غار ثور» پنهان گردید و امیرمؤمنان حضرت علی(ع) برای اغفال دشمنان، فداکارانه در بستر آن حضرت خوابید و مشرکان قریش که خانه رسول خدا(ص) را محاصره کرده بودند، به گمان آن که ایشان در بستر آرمیده است تا صبح منتظر ماندند و چون صبحگاهان با شمشیرهای برهنه به منزل آن حضرت هجوم بردند تا رسول اللّه(ص) را بکشند، حضرت علی (ع) را دیدند که از آن بستر برخاست.
بدین ترتیب، پیامبر گرامی اسلام(ص) در فرصتی مناسب خود را از چنگال مشرکان قریش نجات داد و امام علی(ع) نیز با این فداکاری، عشق، علاقه و برادری خود را نسبت به ایشان نشان داد.
روز هشتم ربیع الاول
در روز هشتم این ماه در سال ۲۰۶ هجری قمری، شهادت امام حسن عسکری(ع) طبق روایتی واقع شده است و از همان روز، امامت حضرت صاحب الزمان، حجه بن الحسن(عج) آغاز شد.
در این روز شایسته است زیارت امام حسن عسکری علیه السلام خوانده شود.
روز دهم ربیع الاول
روز ازدواج رسول خدا(ص) با حضرت خدیجه کبری(س) است.
روز دوازدهم ربیع الاول
این روز مطابق نظر مرحوم شیخ کلینی و مسعودی و همچنین مشهور میان اهل سنت، روز ولادت با سعادت نبی مکرم اسلام(ص) است. همچنین در این روز، رسول خدا(ص) بعد از ۱۲ روز که مسیر راه میان مکه و مدینه را پیمود وارد مدینه شدند. نیز روز انقراض دولت بنی مروان در سال ۱۳۲هجری قمری است.
روز چهاردهم ربیع الاول
در سال ۶۴ هجری قمری در چنین روزی، یزید بن معاویه به هلاکت رسید. وی پس از سه سال و نه ماه خلافت که همراه با جنایات عظیمی بود - که مهمترین آن واقعه کربلا و شهادت حضرت ابی عبداللّه الحسین (ع) و یارانشان است - در سن سی و هفت سالگی در منطقه «حوران» زندگیش به پایان رسید، جنازه اش را در دمشق دفن کردند، ولی اکنون اثری از آن نیست.
شب هفدهم ربیع الاول
طبق روایات مشهور شیعه، شب ولادت حضرت خاتم الانبیاء رسول معظم اسلام(ص) بوده و شب بسیار مبارکی است.
غسل به نیت روز هفدهم ربیع الاول و روزه از اعمال تاکید شده برای این روز است. برای روزه این روز، فضیلت بسیار نقل شده است، از جمله در روایاتی از ائمه معصومین(ع) آمده است کسی که روز هفده ربیع را روزه بدارد، خداوند برای او ثواب روزه یکسال را مقرر میفرماید.(اقبال، صفحه ۶۰۳ ) همچنین دادن صدقه، احسان نمودن و خوشحال کردن مومنان و به زیارت مشاهد مشرفه رفتن نیز توصیه شده است. افزون بر آن به زیارت رسول خدا(ص) از دور و نزدیک سفارش شده و در روایتی از آن حضرت آمده است: هر که بعد از وفات من، قبرم را زیارت کند مانند کسی است که به هنگام حیاتم به سوی من هجرت کرده باشد، اگر نمیتوانید مرا از نزدیک زیارت کنید، از همان راه دور به سوی من سلام بفرستید، که به من میرسد.
زیارت امیر مؤمنان علی(ع) نیز در این روز مستحب است با همان زیارتی که امام صادق(ع) در چنین روزی کنار ضریح شریف آن حضرت(ع) وی را زیارت کرد. (این زیارت در بخش زیارات، مفاتیح آمده است).
تکریم، تعظیم و بزرگداشت این روز بسیار بجاست، مرحوم «سید بن طاووس»، در اقبال، در تکریم و تعظیم این روز به خاطر ولادت شخص اول عالم امکان و سرور همه ممکنات حضرت نبی اکرم (ص) سفارش بسیار کرده است.